CHOROBA DE QUERVAINA, czyli tzw. kciuk matki – jak go leczyć?

Czym jest choroba de Quervaina i dlaczego młode mamy są na nią narażone?

Choroba de Quervaina to schorzenie przeciążeniowe ścięgien w obrębie nadgarstka. Po raz pierwszy opisał ją szwajcarski chirurg Fritz de Quervain w 1895 roku. Zapalenie może dotyczyć każdego ścięgna, natomiast jeśli dotyczy tzw. pierwszego przedziału prostowników a więc ścięgien odpowiadających za poruszanie kciukiem, wówczas nazywamy ją chorobą de Quervaina, czasem „kciukiem matki”.

Dlaczego rozwija się choroba de Quervaina?

Odczyn zapalny pochewki ścięgien powstaje, gdy tkanki nie są w stanie zregenerować się po zwiększonej pracy. Tak dzieje się u młodych mam, które muszą wielokrotnie używać rąk do opieki nad dzieckiem. Dodatkowo w okresie połogu, równowaga hormonalna w organizmie kobiety powoli wraca do stanu z przed ciąży. W tym czasie może dochodzić do zwiększonego zatrzymania wody w tkankach co dodatkowo sprzyja obrzękowi ścięgien.

Jakie są objawy choroby de Quervaina?

Podstawowym objawem jest dotkliwy ból pojawiający się przy ruchach wymagających posługiwania się kciukiem, względnie przy ruchu nadgarstka w płaszczyźnie dłoni, w kierunku palca małego. Chorobie może towarzyszyć obrzęk po stronie promieniowej nadgarstka, nad wyrostkiem rylcowatym (strona promieniowa to ta, która przedłuża się w kciuk, łokciowa to ta przechodząca w najmniejszy palec).

Jak diagnozowana jest choroba de Quervaina i jak wykonać tzw. test Finkelsteina?

Rozpoznanie choroby opiera się o wywiad, uciskową tkliwość na stronie promieniowej przedramienia tuż przed nadgarstkiem oraz dodatnim teście Finkelsteina (fot. 1). Wykonanie tego testu polega na maksymalnym przywiedzeniu kciuka następnie odchyleniu ręki w stronę łokciową, tak aby napiąć ścięgna I przedziału prostowników. Test jest dodatni jeśli w momencie odchylenia ręki pojawia się ostry ból w okolicy wyrostka rylcowatego kości promieniowej. Pomocne w określeniu zaawansowania choroby może być badanie USG, które obrazuje ścięgna, może wykazać ich obrzęk lub płyn w pochewce (fot. 2).

Choroba de Quervaina - jak się ją leczy?

Podstawowe leczenie to odciążenie ścięgien, przydatne są ortezy unieruchamiające paliczek podstawny kciuka i nadgarstek (np. Medi Manumed T –fot. 3). Ważne, żeby kupując ortezę zapytać fachowaca o radę, ponieważ dostępne w wielu miejscach opaski elastyczne na nadgarstek nie sprawdzają się w tym schorzeniu. Jeżeli to możliwe stosuje się leczenie przeciwzapalne miejscowo, względnie doustnie. Skuteczne w razie braku poprawy może być wstrzyknięcie leków do pochewki zapalonych ścięgien. Pomocna może być fizykoterapia m.in. pole magnetyczne, masaż wodny wirowy, ultradźwięki. Jeżeli leczenie zachowawcze jest nieskuteczne wówczas stosuje się zabieg operacyjny – tzw. tendowaginotomię, polegającą na uwolnieniu pochewki ścięgien.

Czy te leki mogą przyjmować kobiety karmiące piersią?

Niestety laktacja uniemożliwia zastosowanie farmakoterapii tak doustnej jak i nawet miejscowej. Podobnie w trakcie laktacji nie powinno się stosować leków sterydowych tzw. blokad.

 Za wywiad dziękujemy Panu

de n. med. Łukaszowi Paczesnemu

z Orvit Clinic

dr n. med. Łukasz Paczesny - Doktor nauk medycznych, specjalista ortopedii i traumatologii.
Specjalizuje się w artroskopii rekonstrukcyjnej biodra, barku, kolana i stawu skokowego.
Jest twórcą Orvit Clinic – ośrodka ukierunkowanego na leczenie urazów sportowych i przeciążeń u osób aktywnych.Więcej informacji na www.orvit.pl, Orvit Clinic, Toruń.